Umawianie wizyt - kontakt telefoniczny: 604 378 770 ; 666 662 280

Uszkodzenia pierścienia rotatorów barku

Rotatory to mięśnie właściwie pozycjonujące głowę kości ramiennej w stawie ramiennym i biorące udział w poruszaniu ramieniem. Gdy dochodzi do ich uszkodzenia zwykle mamy do czynienia ze znacznym upośledzeniem funkcji barku.

Uszkodzenie może być wynikiem urazu, ale częściej występuje w następstwie zwyrodnienia ścięgien, do czego prowadzić może tzw. ciasnota podbarkowa.

Objawy

Jeżeli przyczyną jest uraz, podstawowym objawem jest ostry ból i ograniczenie ruchomości. Przy zwyrodnieniu ścięgna objawy rozwijają się powoli i zwykle nasilają się z upływem czasu.

Najczęściej uszkodzeniu ulega ścięgno mięśnia nadgrzebieniowego, wówczas ograniczenie ruchomości dotyczy głównie unoszenia i odwodzenia, przy próbie tych ruchów pojawia się ból, siła mięśniowa jest osłabiona. Ból i ograniczenie ruchomości występują również przy próbie ruchów rotacyjnych – np. przy próbie sięgnięcia ręką za plecy.

Rozpoznanie, diagnoza 

Aby móc właściwie leczyć, najpierw trzeba rozpoznać chorobę. Podstawą do postawienia właściwej diagnozy jest wywiad i badanie lekarskie, a ich uzupełnieniem badania dodatkowe. Z badań obrazowych zwykle jako pierwsze wykonywane jest badanie rentgenowskie, które pozwala wykluczyć ewentualne zmiany kostne, chociaż tkanki miękkie nie podlegają ocenie w RTG, to czasem można stwierdzić pewne pośrednie cechy uszkodzenia rotatorów. Badaniami, które pozwalają uwidocznić ścięgna rotatorów są USG ortopedyczne i rezonans magnetyczny. Można twierdzić, że badanie rezonansu magnetycznego jest badaniem lepszym, bo bardziej obiektywnym, może je ocenić wielu lekarzy, że ma przewagę nad USG, którego wynik zależy od profesjonalizmu badającego. Moim zdaniem w ocenie ścięgien rotatorów badanie rezonansu magnetycznego nie ma żadnej przewagi nad USG, ale podstawowym warunkiem właściwej oceny w badaniu ultrasonograficznym jest duże doświadczenie badającego.

Metody leczenia 

Podstawowym sposobem leczenia jest leczenie operacyjne, polegające na naprawie uszkodzonych struktur. Uszkodzone ścięgna przymocowuje się do kości ramiennej przy użyciu kotwic wprowadzanych w kość w miejscu przyczepu ścięgna. Z kotwicy są wyprowadzone nici, które przeprowadza się przez ścięgno. Zawiązując nici dociąga się ścięgno do powierzchni kości.

Rehabilitacja, ćwiczenia po zabiegu

W zależności od rodzaju i wielkości uszkodzenia oraz od stopnia obkurczenia uszkodzonych tkanek po zabiegu unieruchamia się kończynę w ortezie odwodzącej lub na temblaku, zwykle na 4 do 6 tyg. Najczęściej już w czasie tego okresu rozpoczyna się rehabilitację. Są to ostrożne ćwiczenia bierne w pewnych określonych kierunkach i zakresie w samym stawie ramiennym (co do zakresu tego ruchu powinien on być ustalony indywidualnie pomiędzy operującym lekarzem, a prowadzącym indywidualną terapię rehabilitantem) oraz mobilizacje barku w połączeniu łopatkowo-żebrowym. Ćwiczenia mogą być wspomagane przez fizykoterapię – elektrostymulacje mięśni obręczy barkowej ograniczające zaniki z nieczynności, zabiegi stymulujące regenerację, takie jak krioterapia miejscowa, czy pole magnetyczne.

Czas rekonwalescencji

Czas pełnego powrotu do sprawności wynosi zwykle 3-6 miesięcy od zabiegu. Rzadko przy uszkodzeniach urazowych, naprawionych w krótkim czasie po urazie może dojść do skrócenia tego okresu, ale czasem również może on ulec wydłużeniu, czego przyczyną są najczęściej zrosty okołostawowe. Przy trudnościach rehabilitacja największe efekty przynosi do 6 miesięcy od urazu, ale w razie potrzeby można ją wydłużyć. Jeżeli sprawności nie odzyska się do 2 lat od urazu w zasadzie nie ma co liczyć, że sama rehabilitacja da jeszcze jakieś efekty.

Postępowanie w razie przeciwwskazań do operacji 

Przy przeciwwskazaniach do operacji barku należy próbować rehabilitacji – ćwiczeń umożliwiających wyuczenie takiego toru ruchu, który zrekompensuje dysfunkcję, ale wówczas zadawalający efekt uzyskuje się tylko u około 10% pacjentów – dotyczy do gównie osób z niezbyt rozległymi uszkodzeniami, często starszych, których oczekiwania nie są wysokie.

Przy planowanej operacji rehabilitacja przedoperacyjna jest tylko stratą czasu, nie prowadzi do poprawy ruchomości w stawie ramiennym, a co najwyżej do wytworzenia kompensacyjnych wzorców ruchowych – „poprawienia” ruchu poza stawem ramiennym – których może być trudno się pozbyć po operacji. Próba „rozćwiczenia na siłę” może skutkować tym, że z małego i łatwego do naprawy uszkodzenia powstanie uszkodzenie duże i czasem nienaprawialne.